Thursday, 5 September 2019


देहस्य दूषणं तन्द्रा कुमन्त्री राज्यदूषणम् ।
रूपस्य दूषणं जाड्यं अधर्मं नरदूषणम् ॥ ९१

Dehasya dushanam tandra kumantri rajyadushanam
Rupasya dushanam jadyam adharmam naradushanam

The fault in the body is laziness, the fault in a kingdom is a bad minister,
the fault in beauty is sluggishness and the fault in a man is bad principles.

न जातु कामः कामानामुपभोगेन शाम्यति ।
हविषा कृष्णवर्त्मैव भूय एवाभिवर्धते ॥

Na jatu kamah kamanamupabhogena shamyati
Havisha krushnavartmaiva bhuya evabhivardhate

Desire is not extinguished by satisfying the desire.
Desire only grows stronger like a fire fed with ghee.

कुतो निद्रा दरिद्रस्य परप्रेष्यकरस्य च ।
परनारीप्रसक्तस्य परद्रव्यहरस्य च ॥

Kuto nidra daridrasya parapreshyakarasya cha
Paranariprasaktasya paradravyaharasya cha

How can there be sleep for a poor man, one who is someone’s attendant,
one having an affair with someone else’s woman and who steals other’s money.

धिक् तस्य जन्म यः पित्रा लोके विज्ञायते नरः ।
यत् पुत्रात् ख्यातिमभ्येति तस्य जन्म सुजन्मनः ॥ ९४

Dhik tasya janma yah pitra loke vijnayate narah
Yat putran khyatimabhyeti tasya janma sujanmanah

Look down on a person who is born to a person of fame. Praiseworthy
is that birth when the person’s father attains fame because of him.

दानं प्रियवाक्सहितं ज्ञानमगर्वं क्षमान्वितं शौर्यम् ।
वित्तं त्यागनियुक्तं दुर्लभमेतच्चततुशतुष्टयम् लोके ॥ ९५

Danam priyavaksahitam jnanamgarvam kshamanvitam shauryam
Vittam tyaganiyuktam durlabhametacchatushtayam loke

Charity with sweet words, knowledge without arrogance, courage with
compassion, money with sacrifice are four values rare in this world

Wednesday, 4 September 2019


सिद्धमन्नं फलं पक्वं नारीं प्रथमयौवनम् ।
सुभाषितं च ताम्बूलं सद्यो गृह्णाति बुद्धिमान् ॥

Siddhamannam phalam pakvam narim prathamayauvanam
Subhashitam cha tambulam sadyo gruhnati buddhiman

Cooked food, ripe fruit, youthful women, good words and betel leaves & nuts
are offerings quickly accepted by an intelligent man.

अर्थेन हि वियुक्तस्य पुरुषस्याल्पतेजसः ।
व्युच्छिद्यन्ते क्रियास्सर्वा ग्रीष्मे कुसरितो यथा ॥ ८७

Arthena hi viyuktasya purushasyalpatejasah
Vyucchidyante kriyassarvam grishme kusarito yatha

A dullard without any financial resources will see all his efforts
come to nought like small rivulets drying up in summer.

ब्रह्मघ्ने च सुरापे च गोघ्ने भग्नव्रते तथा ।
निष्कृतिर्विहिता सद्भिः कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः ॥ ८८

Brahmaghne cha surape cha godhne bhagnavrate tatha
Nishkrutirvihita sadbhih krutaghne nasti nishkrutih

One who kills a Brahmin, is a drunkard, cow killer, breaks his vows can
still find expiation for his sins, but for one who is an ingrate there is no salvation.

कायेन कुरुते पापं मनसा सम्प्रधार्यं च ।
अनृतं जिह्वया चाह त्रिविधं कर्म पातकम् ॥ ८९

Kayena kurute papam manasa sampradharyam cha
Anrutam jihvaya chaha trividham karma patakam

A sin is committed by one after it is conceived in the mind and after
a falsehood is spoken by the tongue. This is triple degradation.

शिरसि विधृतोऽपि नित्यं यत्नादपि सेवितो बहुस्नेहैः ।
तरुणीकच इव नीचः कौटिल्यं नैव विजहाति ॥ ९०

Shirasi vidhruto api nityam yatnadapi sevito bahusnehaih
Tarunikacha iva nichah kautilyam naiva vijahati

A woman grooms her hair with care applying oil etc. but still strands of hair
Get entangled. just like wicked persons who do not give up their crookedness
however well they are treated.

Tuesday, 3 September 2019


गुणा यत्र न पूज्यन्ते गुणिनां तत्र का कथा ।
नग्नक्षपणके देशे रजकः किं करिश्यति ॥ ८१

Guna yatra na pujyante guninam tatra ka katha
Nagnakshapanake deshe rajakah kim karishyati

In a land where good qualities are not respected, what is the use of people with qualities? What will a tailor do in a land of naked monks?

आमध्याह्नं नदीवासः समाजे देवतार्चनम् ।
सततं शुचिवेषश्चेत्येतद्दम्भस्य जीवितम् ॥

Amadhyahnam nadivasah samaje devatarchanam
Satatam shuchiveshashchetyetaddambhasya jivitam

Bathing in the river till noon, worshipping in public, always dressed neatly
are features of the life of a hypocrite.

अङ्गारसदृशी नारी घृतकुम्भसमः पुमान् ।
तस्मान्नारीषु संसर्गं दूरतः परिवर्जयेत् ॥

Angarasadrushi nari ghrutakumbhasamah puman
tasmannarishu samsargam duratah parivarjayet

A woman is like burning charcoal, a man is like a jar of ghee
Therefore, deal with women keeping distance.

जीर्यन्ते जीर्यतः केशा दन्ता जीर्यन्ति जीर्यतः ।
चक्षुः श्रोते च जीर्येते तृष्णैका तरुणायते ॥ ८४

Jiryante jiryatah kesha danta jiryanti jiryatah
Chakshuh shrete cha jiryete trushnaika tarunayate

As a person ages, so do his hair and teeth. His eyes and ears get old
but his desires remain young and strong.

प्रस्तुतस्य विरोधेन ग्राम्यस्सर्वोऽप्युपक्रमम् ।
वीणायां वाद्यमानायां वेदोद्गारो न युज्यते ॥ ८५

Prastutasya virodhena gramyassarvo apyupakramam
Vinayam vadyamanayam vedodgaro na yujyante

Going against anything in progress is unbecoming, When a recital on the veena Is going on chanting Vedas is inappropriate.

Monday, 2 September 2019


लोके कुलं कुलं तावद्यावत्पूर्वसमन्वयः ।
गुणप्रभावे विच्छिन्ने समाप्तं सकलं कुलम् ॥

Loke kulam kulam tavadyavatpurvasamanvayah
Gunaprabhave vichchinne samaptam sakalam kulam

In this world a family is a family as long as there is compatibility with ancestors.
When the influence of values is lost, the family comes to nought.

न जायते कर्मगतिः कदा किं वा भविश्यति ।
मूषकः प्राप्यते यद्वत् पर्वतस्य विदारणात् ॥ ७७

Na jayate karmagatih kada kim va bhavishyati
Mushakah prapyate yadvat parvatasya vidaranat

One cannot know when and what will come out of one’s efforts.
When one moves mountains what one gets may be just a mouse.

द्विषद्भिः शत्रुभिः कश्चित्कदाचित्पीड्यते न वा ।
इन्द्रियैर्बाध्यते सर्वः सर्वत्र च सदैव च ॥ ७८

Dvishadbhih shatrubhih kashcitkadachitpidyate na va
Indriyairbadhyate sarvah sarvatra cha sadaiva cha

People may or may not be tormented some time or other by haters & enemies.
All are tormented all the time by their own senses.

दुर्लभान्यपि कार्याणि सिध्यन्ति प्रोद्यमेन हि ।
शिलाऽपि तनुतां याति प्रपातेनार्णसो मुहुः ॥ ७९

Durlabhanyapi karyani sidhyanti prodyamena hi
Shila api tanutam yati prapatenarnaso muhuh

Even very difficult tasks are achieved by intense unending effort.
Even a rock gets worn out by repeated falling of water drops on it.

यत्र भार्यागिरो वेदा यत्र धर्मोऽर्थसाधनम् ।
यत्र स्वप्रतिभा मानं तस्मै श्रीकलये नमः ॥ ८०

Yatra bharyagiro veda yatra dharmo arthasadhanam
Yatra svapratibha manam tasmai shrikalaye namah


Salutations to Kaliyuga where wife’s word is Veda,
earning money is Dharma, self-importance is respect.


Sunday, 1 September 2019


मरणान्तानि वैराणि प्रसवान्तञ्च यौवनम् ।
कोपिता प्रणतान्ता हि याचितान्तं च गौरवम् ॥ ७१

Maranatani vairani prasavantancha yauvanam
Kopita pranatanta hi yachitantam cha gauravam

Enmity comes to an end with death. Youth ends with pregnancy. Anger comes
down by bowing down. Respect comes down by begging.

आयुर्वित्तं गृहच्छिद्रं मन्त्रमौषध मैथुने ।
दानं मानापमानौ च नव गोप्यानि कारयेत् ॥
Ayurvittam gruhachchidram mantramaushada maithuna
Danam manapamanau cha nava gopyani karayet

One’s age, finances, problems in the house, mantras, medicines and sex,
Charity, respect gained, insults borne are nine things to be kept secret.

तत्कर्म यन्न बन्धाय सा विद्या या विमुक्तये।
आयासायापरं कर्म विद्यऽन्या शिल्पनैपुणम्॥

Tatkarma yanna bandhaya sa vidya ya vimuktaye
Ayasayaparam karma vidya anya shilpanaipunam

Karma is one which does not put one n bondage, education is that which releases one. Other karmas are full of effort only, other education only imparts skills.

कः कस्य पुरुषो बन्धुः किमाप्यं कस्य केनचित् ।
यदेको जायते जन्तुरेक एव विनश्यति ॥ ७४

Kah kasya purusho bandhuh kimapyam kasya kenachit
Yadeko jayate jantureka eva vinashyati

Who is friend to whom? Who is to get anything from whom?
A being is born alone and alone it will die.

न च शत्रुरवज्ञेयो दुर्बलोऽपि बलियसा ।
अल्पोऽपि हि दहत्यग्निर्विषमल्पं हिनस्ति च ॥ ७५

Na cha shatruravajneyo durbalo api baliyasa
Alpo api hi dahatyagnirvishamalpam hinasti cha

A powerful person should not ignore an enemy even he is weak.
Even a small fire can burn and a small quantity of poison kill.